maandag 23 mei 2016

Begrip en steun ontvangen of het gebrek daar aan

Het valt mij in het algemeen op, dat mensen makkelijker spreken over en begrip/steun krijgen van anderen voor hun somatische aandoeningen dan voor psychiatrische aandoeningen. Inmiddels wordt door wetenschappelijk onderzoek steeds meer aangetoond, dat psychiatrische aandoeningen ook een somatische component hebben en hersenen zijn toch ook onderdeel van onze somatiek, maar dit terzijde.

Ik vind dit een interessante kwestie en het is eigenlijk één van de redenen geweest voor dit blog en de Facebook-pagina om meer openheid en bekendheid te geven over de bipolaire stoornis en autisme. Want het is toch van de 'zotte' dat je bijvoorbeeld op een somatische klacht/aandoening (griep, bloedprikken, en ernstiger de ziekte kanker) een hoop steunende reacties op privé Facebook-accounts ziet, maar dat dit achterwege blijft bij vermeldingen over iemands psychiatrische gesteldheid of iets wat daarmee verband houdt. Dit blog en de daaraan gekoppelde Facebook-pagina uitgezonderd. Ik had nooit gedacht dat het zo'n 'succes' zou worden. 

Zo vertelde iemand mij laatst dat zij op Facebook wat gedeeld had over een signaleringsagenda om stemmingen bij te houden. Dit had zij zelf ontwikkeld en zij was hier trots op. Dit leverde bijna geen reactie op in tegenstelling tot bijvoorbeeld een weekendje weg. In dit geval zou je nog kunnen zeggen dat het makkelijker is om op iets leuks te reageren dan op iets waar je je als buitenstaander moeilijker een voorstelling van kan maken. Maar ook in dit geval zou je het op zijn minst 'vind ik leuk' of 'geweldig' voor die persoon kunnen vinden.

Maar wat maakt nou dat het makkelijker lijkt om begrip te hebben en steunend te zijn voor iemand met een somatische aandoening? Ik denk dat dit vooral zit in de last die anderen ervaren door gedrag voortkomend uit een psychiatrische aandoening. Je lijdt er niet alleen zelf aan, maar het heeft vaak ook direct gevolgen voor je naastbetrokkenen en mensen waar je in het dagelijks leven mee omgaat in (vrijwilligers)werk en vrije tijd. 

Zo kunnen er in mijn geval hele heftige en kwetsende dingen gebeuren in een (hypo)manie, die nog tijden hun nasleep kunnen hebben. Ook mijn gedrag wat voort kan komen uit mijn autisme, kan heel veel problemen geven in met name de sociale interactie. En daar heb ik niet alleen, maar heeft ook die ander last van. Het is dus een hele kunst voor de naastbetrokkenen en voor de mensen die wat verder afstaan te beseffen dat iemand ziek is en dat het gedrag wat getoond wordt niet overeenkomt met hoe iemand is in zijn 'gewone' doen met de mooie en mindere kanten van een persoonlijkheid die daarbij horen. 

Ik heb vele partnerrelaties horen/zien stranden tijdens mijn behandelingen en opnames en prijs mijzelf gelukkig met een begripvolle en steunende partner. Maar in periodes dat ik ziek was, heb ik vele contacten en vriendschappen verloren. Dat heeft veel pijn gedaan, maar maakt wel dat ik nu goed alleen kan zijn en steeds beter in staat ben om keuzes te maken in wat voor mij belangrijk is.

Er zijn ook psychiatrische aandoeningen (zoals bijvoorbeeld een depressie) waar de ander niet zozeer een last ervaart. Als ik depressief ben, heeft mijn man bijvoorbeeld met mij te doen. Maar ik heb ook vaak meegemaakt dat mensen zich maar moeilijk een voorstelling kunnen maken van hoe het met iemand gaat of de indruk hebben dat iemand zich 'aanstelt', een schop onder zijn of haar kont nodig heeft. Terwijl het in een depressie al alle energie kost om de dag door te komen.

2 opmerkingen:

  1. Ha Mariët
    Mijn ervaring is, dat mensen reageren op wat ze zien en gemakkelijk begrijpen. Ik heb een periode last van astma gehad. Als ik dan piepend de bus in kwam, wilden de mensen voor mij opstaan en vroegen of ze het wel ging.

    Tegenwoordig is de astma voorbij, maar raak ik soms complete uitgeschakeld door verstopte bijholten door een allergische reactie, bijvoorbeeld voor huisstofmijt, graspollen of een hond dicht in de buurt. Dat is niet zichtbaar en komt vooral achteraf. Als ik daarover vertel, is de reactie vaak: ja erg hè, ik loop ook steeds te niezen. Ze bedoelen het goed, maar snappen het niet. Ik maak me daar niet meer druk om. Ik zeg gewoon wat ik nodig heb en als ze het niet begrijpen: jammer dan. Mijn bewegingsvrijheid is kleiner en het beperkt me in mijn contacten, maar goede vriendschappen blijven toch wel. Bij psychische hindernissen zou de last wel eens een stuk zwaarder kunnen zijn... maar toch: over al die Fransen die je onderweg tegenkomt maak je je ook niet druk of ze het begrijpen? rinie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hé Rinie, Mariët en andere lezers; soms zijn mensen benieuwd wat er nou toch aan scheelt aan mij.Ze snappen het eigenlijk niet goed, bipolaire stoornis. Ik vraag ze dan of ze bekend zijn met suikerziekte. De meeste mensen kennen wel iemand met die ziekte en weten over het belang vd juiste insuline-instelling. Geen goede instelling, dan kunnen mensen raar gedrag vertonen. Met de bps is het eigenlijk net zo. Mijn zouthuishouding is niet in orde. Geen goede zout-instelling, dan kan ik raar gedrag gaan vertonen. Het is zo simpel en wellicht niet het hele verhaal, maar ik wordt over het algemeen blij als ik de reactie van mensen ervaar als ze mijn uitleg horen; Oh, is het zo simpel. Ja zeker! Juist in onze jachtige tijd van tegenwoordig, een korte maar krachtig werkende uitleg. Tot een volgende keer, met een groet van René

      Verwijderen